Pogoda to taki temat, który przyda się w każdym języku. Wydaje się dobrym wyjściem, jeśli rozmawiasz z kimś, kogo nie znasz dobrze, albo z kim niekoniecznie masz jakieś wspólne zainteresowania. Sprawdza się też wtedy, gdy poruszyłaś już wszystkie inne bezpieczne tematy i nagle zapada krępująca cisza. Zapoznaj się z tym słownictwem, a wybrniesz z każdej sytuacji 😉
Przypuśćmy, że akurat nie masz dostępu do swojej aplikacji pogodowej w telefonie i musisz zapytać „wujka Google” o prognozę pogody na Twój weekendowy wyjazd. Co wpiszesz w wyszukiwarkę? A może Twoja nauczycielka francuskiego jest wymagająca i Twoim zadaniem domowym jest właśnie pogoda po francusku?
- la météo
- la prévision météorologique / les prévisions météorologiques
- le bulletin météorologique (à la télé)
- l’info météo
Dodamy do tego oczywiście nazwę miasta lub regionu, do którego się wybierasz. Jak już znajdziesz odpowiednie informacje, potrzebne Ci będzie słownictwo dotyczące pogody. Starałam się zebrać tu większość potrzebnych zwrotów, ale jeśli znasz jeszcze jakieś, których tu nie znalazłaś, daj znać w komentarzu 🙂
Rzeczowniki
Zacznijmy od podstawowych rzeczowników związanych z pogodą:
- le temps – pogoda (i czas, o którym pisałam tu)
- le ciel – niebo
- l’ombre – cień (temperatura, która jest podawana w prognozach najczęściej dotyczy cienia i użyjemy wtedy określenia à l’ombre)
- le soleil – słońce
- la pluie – deszcz
- le vent – wiatr
- la température – temperatura
- la brume / le brouillard – mgła
- l’air – powietrze
- la chaleur / la canicule – upał
- un nuage – chmura
- une averse – ulewa
- un arc-en-ciel – tęcza
- une tempête – wichura, sztorm
- un orage – burza
- un éclair – błyskawica
- le tonnerre – grzmot
- le gel – mróz
- la neige – śnieg
- la glace – lód
- le verglas – gołoledź
- le givre – szron
- la grêle – grad
Czasowniki
Oczywiście same rzeczowniki nie wystarczą. Poza typowymi czasownikami, które wyrażają konkretną czynność, często używamy dwóch wyrażeń: il y a oraz il fait. Spójrz na przykłady.
Po il y a możemy użyć np.:
- du vent,
- du soleil,
- des nuages,
- de la neige,
- un arc-en-ciel,
- de la pluie,
- du verglas,
- des éclairs,
- du brouillard,
natomiast po il fait zobaczysz takie zwroty i słowa jak:
- beau – ładnie,
- chaud – ciepło,
- frais – rześko,
- froid – zimno,
- soleil – słonecznie,
- (très) mauvais – (bardzo) brzydko,
- 10 degrés – 10° C,
- 30 degrés à l’ombre – 30° C w cieniu.
Inne czasowniki, które przydadzą Ci się do opisu pogody to:
- briller – świecić,
- bruiner – mżyć,
- couvrir – zakrywać (np. Les nuages couvrent le ciel),
- éclater – rozpętać się, wybuchnąć (np. o burzy),
- fondre – topnieć,
- geler – zamarzać, mrozić,
- neiger – padać (o śniegu),
- pleuvoir – padać (o deszczu),
- rester – pozostawać,
- s’amonceler – gromadzić się,
- se cacher – chować się (np. Le soleil se cache derrière les nuages),
- se calmer – uspokajać się (np. Le vent se calme),
- se couvrir – zakrywać się (np. Le ciel se couvre de nuages),
- se dégager – przejaśniać się (o niebie),
- s’élèver – wynosić (np. o temperaturze),
- se lever – podnosić się, wschodzić (np. o słońcu),
- se maintenir – utrzymywać się (np. o wietrze),
- souffler – dmuchać, wiać,
- tonner – grzmieć.
Legenda symboli pogodowych
W przypadku serwisów pogodowych często widzimy jedynie mapkę danego kraju lub regionu z obrazkami będącymi ilustracją zjawisk pogodowych. W jednej z legend do takich mapek (w serwisie meteofrance.com oraz tu) znalazłam takie określenia:
- averse de neige – śnieżyca
- bancs de brouillard – pasma mgły
- brouillard – mgła
- brouillard givrant – mgła tworząca szadź
- averses – ulewy
- bruine – mżawka
- brume – zamglenie
- ciel voilé – niebo lekko zachmurzone
- éclaircies – przejaśnienia
- ensoleillé – słonecznie
- neige – śnieg
- neige forte – intensywne opady śniegu
- nuit claire – pogodna noc
- orages – burze
- pluie – deszcz
- pluie et neige – deszcz ze śniegiem
- pluie faible – słaby deszcz
- pluie forte – intensywne opady deszczu
- pluie verglaçante – zamarzający deszcz
- pluies éparses – chwilowe opady deszczu
- quelques flocons – pojedyncze płatki śniegu
- rares averses – rzadkie ulewy
- risque de grêle – ryzyko opadów gradu
- risque d’orages – możliwe burze
- température minimale – temperatura minimalna
- température maximale – temperatura maksymalna
- très nuageux – bardzo pochmurnie
Jeśli czujesz potrzebę poszerzenia tego typu słownictwa, polecam szukać tzw. pictogrammes météo, np. tutaj znajdziesz ich jeszcze więcej.
Przykłady
Zamieszczam jeszcze kilka przykładowych fragmentów prognozy pogody (z serwisu meteofrance.com lub meteomedia.com). W ramach ćwiczenia, spróbuj przetłumaczyć te opisy 🙂
Ćwiczenia utrwalające wprowadzone w tym wpisie słownictwo znajdziesz też pod kolejnymi cyferkami i liczbami: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 (pakiet 18 ćwiczeń), 12, 13, 14, 15. Daj znać jeśli któreś z nich sprawiło Ci kłopot – pomogę.
Na koniec proponuję Ci jeszcze jedno ćwiczenie, tym razem otwarte. Odpowiedz w komentarzu na pytanie: Et quel temps fait-il aujourd’hui dans ta ville ?
